Chuyển ngữ sách thiếu nhi dễ hay khó?

May 16, 2022 Admin Share

Thực hư chuyện dịch sách cho trẻ em có đơn giản và "nhàn hơn" các thể loại khác như nhiều người đồn đại? Sách thiếu nhi tuy ít chữ nhưng làm thể nào để trong số lượng từ có giới hạn đó, một cuốn sách thiếu nhi phải vừa đảm bảo dễ hiểu, dễ tiếp cận, phù hợp trình độ đọc của trẻ, lại vừa giúp trẻ mở rộng vốn từ mới?

Vân vân và mây mây những thắc mắc như thế xoay quanh chuyện dịch sách thiếu nhi được đặt ra. Thế nên hôm nay Crabit Kidbooks đã có cuộc trò chuyện với dịch giả Anh Tô - người đã mang lại một bản dịch đậm chất thơ cho bộ sách mới nhất của Crabit Kidbooks "Mười phút nữa đến giờ đi ngủ". Chúng mình cùng nghe chị Anh Tô chia sẻ thêm về chuyện dịch sách thiếu nhi nhé!

Chị Anh Tô dịch bộ sách "Mười phút nữa đến giờ đi ngủ" (6 cuốn) trong bao lâu ạ?

►►► Trung bình khoảng 1 tuần mình dịch xong 1 quyển. Những quyển đầu do phải làm quen cách vận hành của câu chuyện thì mình dịch lâu hơn, còn những quyển sau thì tương đối thoải mái hơn, tầm 3 ngày 1 quyển. Nhưng nếu bản dịch chưa như ý, mình sẽ nghỉ một thời gian sau đó quay lại để có một sự mới mẻ trong cách dịch hơn.

Quá trình dịch bộ sách này có gì thú vị hay thách thức hơn so với các cuốn sách khác mà chị đã dịch cho Crabit Kidbooks?

►►► Mình đã từng dịch một số quyển với ý thơ và chất thơ nhiều hơn. Đợt này vì lý do độ tuổi hướng đến của bộ sách (các bé từ 6 tháng tuổi) mà mình đã thống nhất với Crabit Kidbooks là dùng những câu văn có vần điệu, khiến cho bé dễ nghe, dễ hiểu thay vì quá chú trọng "chất thơ" trong khi dịch. Đã xác định được mục đích, thì lời dịch theo hình thức nào cũng để phục vụ cho mục đích đó. Cho nên mình cũng hy vọng những từ ngữ được chọn lọc cẩn thận sẽ giúp bé vừa dễ hiểu, vừa tiếp cận vẻ đẹp của ngôn từ.

Khi dịch bộ này thì chị chú ý đến điều gì nhất?

►►► Không riêng gì bộ sách này mà trong mỗi lần dịch sách tranh (picture book) cho trẻ em, điều mình chú ý nhất là: Đem vẻ đẹp ngôn ngữ đến với các bé càng sớm càng tốt. Có nhiều người vẫn còn quan niệm trẻ em chưa hiểu nhiều, không nên dùng những từ ngữ quá khó, hay quá "bay bổng", xa rời các em. Nhưng mình không nghĩ vậy. Theo kinh nghiệm bản thân, vốn từ vựng tiếng Việt mình học được nhiều nhất là ở độ tuổi tiểu học, vì vậy, mình hy vọng thông qua việc tiếp cận sớm với những trang sách được trau chuốt và lựa chọn kĩ lưỡng về ngôn từ, các bé sẽ tiếp cận được sự phong phú của tiếng Việt, góp phần giúp các bé dễ dàng hơn trong những môn học ngữ văn trong tương lai.

Chị quan niệm như thế nào khi dịch sách cho thiếu nhi nói chung ạ?

►►► Đối với mình, đó là quá trình đặt mình vào vị trí những người bố, người mẹ sau một ngày mệt nhoài đọc sách cùng con, phải tạo ra một cầu nối ngôn ngữ thế nào cho cả phụ huynh và các bé đều thích thú tận hưởng. Mình tin rằng sự yêu thích một quyển sách có khả năng lây lan, nên khi phụ huynh thích quyển sách ấy, các bé thông qua giọng kể của bố mẹ hoặc sự tham gia cùng của bố mẹ cũng sẽ yêu thích; và ngược lại. Cho nên dịch sách cho thiếu nhi là quá trình bản thân thay đổi góc nhìn, vừa phải hóa thân thành người lớn để kể cho trẻ, vừa phải giả vờ mình là trẻ con để thưởng thức thử những câu mình dịch ra. Một công việc không phải quá khó, nhưng ít ra khá tốn công sức đối với mình!

Crabit Kidbooks xin cảm ơn những chia sẻ chân thành của dịch giả Anh Tô.

Bài trước TUMMY TIME IS FOR READING

Bài tiếp theo Những cuốn sách giúp trẻ phát triển kỹ năng cảm xúc xã hội

BÀI VIẾT LIÊN QUAN

[SÁCH MỚI] TO NHƯ TRÁI NÚI, NHẸ TỰA LÔNG HỒNG - NGỤ NGÔN HIỆN ĐẠI VỀ SỰ SÁNG TẠO & KHÁM PHÁ CỦA TRẺ THƠ

11 Oct, 2024

Khi bỗng dưng trên trời xuất hiện một thứ kỳ lạ chẳng ai biết từ đầu rơi xuống, cả làng bèn tụ hội đoán xem thứ đó là gì. Đại Tướng quân nói rằng đó là một quả bom, Nhà Phát minh gợi ý lăn nó đi, Nhà Triết học lại trầm ngâm đặt câu hỏi tại sao nó tồn tại…

Xem thêm